Bệnh xơ gan – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị | Phòng khám JK Việt Nam

Tổng quan về bệnh xơ gan

1. Xơ gan là gì

Gan là một cơ quan rất quan trọng của cơ thể, khi nó gặp phải những tổn thương trong một khoảng thời gian liên tục và dài ngày các mô gan không thể chịu đựng được nữa dẫn tới bị hư hại. Chính lúc này, các mô sẹo sẽ thay thế các mô gan tổn thương dẫn tới xơ gan. Những mô sẹo này làm ảnh hưởng tới chức năng của gan, mô sẹo càng nhiều, tình trạng của gan càng nặng. Xơ hóa gan cũng xảy ra theo từng giai đoạn, theo thời gian, bệnh càng nặng và triệu chứng càng nhiều.

2. Những nguyên nhân dẫn đến xơ gan

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến xơ gan, trong đó một số nguyên nhân chính bao gồm:

– Gan bị nhiễm mỡ: Ăn nhiều thực phẩm có hại, sinh hoạt sai giờ dẫn tới gan tích tụ nhiều mỡ, dẫn tới viêm gan, lâu dần hình thành các mô sẹo khiến cho gan bị xơ hóa.

– Sử dụng chất kích thích, rượu bia: Việc uống quá nhiều rượu bia làm cho men gan tăng cao rất dễ dẫn tới gan xơ hóa.

– Viêm gan do virus: Các loại virus nhóm A, B, C, D, E là nguyên nhân chính dẫn đến xơ gan. Đặc biệt chiếm tỉ lệ nhiều nhất là viêm gan B. Theo các nghiên cứu đã chứng minh được cứ 100 người thì có 5 người bị nhiễm virus viêm gan biến chứng thành xơ gan

– Ứ mật: Là tình trạng mật bị tắc nghẽn tại đường mật trong dẫn đến tổn thương tế bào gan, lâu dần là xơ gan. 

– Gan nhiễm độc: Khi bạn phải tiếp xúc với quá nhiều các loại thuốc, hóa chất, gan rất dễ bị nhiễm độc. Xơ gan cũng vì thế mà xuất hiện.

– Ngoài ra còn một số nguyên nhân phụ khác có thể dẫn đến xơ gan như: do lách quá to, nhiễm sán lá gan, sán kí sinh trùng, do xung huyết, tắc mạch máu…

3. Bệnh xơ gan có nguy hiểm không? 

Xơ gan là một trong số những căn bệnh mạn tính rất nguy hiểm có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng của mỗi người. Thời gian càng lâu, bệnh càng phát triển, dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí đây còn là một căn bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao.

Tuy nhiên, mới bắt đầu men gan cao hoặc có các dấu hiệu bất thường. Nếu được điều trị phù hợp, thay đổi các thói quen sinh hoạt, chắc chắn tình trạng sẽ được cải thiện và không quá lo lắng. 

4. Bệnh nhan gan sống được bao lâu?

Để trả lời được câu hỏi này còn phải phụ thuộc vào tình trạng gan xơ hóa mà bạn gặp phải. Gan cần được phục hồi chức năng khi hư tổn là điều rất cần thiết. Nếu như bạn mắc phải xơ gan giai đoạn cuối rất có thể diễn biến nặng đến ung thư gan, không thể chữa trị được nữa.

Thông thường, rất hiếm người mắc phải xơ gan có thể sống quá hai năm. Theo tính toán, trung bình người bệnh chỉ có thể sống thêm một năm khi tình trạng bệnh đã tiến triển đến giai đoạn 4. Chính vì thế, việc phát hiện ra bệnh càng sớm sẽ càng tăng thêm cơ hội được sống và chữa khỏi bệnh cho bạn.

Khi xuất hiện xơ gan cổ trướng, những triệu chứng bệnh bệnh hầu như sẽ biểu hiện ra ở giai đoạn 3 bao gồm có:

– Thiếu máu trầm trọng làm cơ thể suy nhược, thận bị tổn thương không thể đào thải các chất độc ra ngoài, xuất hiện các vết bầm huyết dưới da, cơ thể nhanh chóng giảm sút và rất gầy

– Bệnh nhân có thể hôn mê, não nhiễm độc gan, không còn khả năng tự thải độc rất nguy hiểm đến tính mạnh

– Dịch trong ổ bụng quá nhiều, làm cho bụng phình to, xuất hiện cổ trướng. Khi thể tích dịch quá lớn, nó xâm chiếm đến nhiều cơ quan khác có thể làm vỡ tim mạch của vùng thực quản. Người bị xơ gan giai đoạn cuối có thể bị chảy máu một cách ồ ạt dẫn đến tử vong.

Vì vậy, nếu phát hiện bất kỳ một dấu hiệu nào chuyển biến xấu của xơ gan hãy tìm đến bác sĩ để được điều trị các triệu chứng đó một cách nhanh nhất, tránh trường hợp xảy ra các biến chứng không mong muốn.

Xơ gan có mấy giai đoạn? Biểu hiện bệnh gan xơ hóa theo từng giai đoạn

Xơ gan được chia làm 4 giai đoạn. Ở mỗi giai đoạn sẽ có những biểu hiện khác nhau, cụ thể như sau: 

– Giai đoạn 1: Hay còn gọi là xơ gan độ 1. Thường giai đoạn này không có nhiều biểu hiện có thể nhận biết, gan chưa có dấu hiệu bị tổn thương mà chỉ là biểu hiện của phản ứng viêm. Nếu phát hiện ra sớm có thể phòng được tiến triển nặng hơn. Những biểu hiện có thể nhận thấy đó là: sốt, ho nhẹ, người mệt mỏi, nước tiểu vàng đậm, xét nghiệm thấy lách to, móng tay trắng và khô ráp, thi thoảng hạ sườn có cảm giác đau, da mẩn đỏ, nhiều chức năng sinh lý giảm sút.

– Giai đoạn 2: Tế bào gan đã có những tổn thương nhất định, mô sẹo bắt đầu xuất hiện, chức năng gan dần suy yếu. Những biểu hiện ở giai đoạn 2 gồm: cơ thể mệt mỏi, liên tục sốt, hay bị chảy máu chân răng, chảy máu cam, da vàng, nước tiểu vàng, hạ sườn phải đau

– Giai đoạn 3: Biểu hiện của giai đoạn 3 rất rõ rệt bao gồm: toàn thân da vàng, rối loạn tiêu hóa, phân đen, nôn ra máu, cổ trướng, ấn vào bụng có cảm giác đau, phù nề, giảm cân, nhịp tim thay đổi thất thường

– Giai đoạn 4: Hay còn gọi là xơ gan cổ trướng, gan bị xơ hóa một cách trầm trọng gần như là không thể thực hiện được chức năng của nó. Các mô và tế bào không thể hoạt động bình thường và rất khó để hồi phục, tỉ lệ tử vong ở giai đoạn này lên tới gần 70%.

Đọc thêm: Mách bạn 8+ cách thải độc cơ thể đơn giản – hiệu quả – an toàn | Phòng khám JK Việt Nam

Những biến chứng thường gặp của xơ gan

Xơ gan là một trong những bệnh lý nguy hiểm và có nhiều biến chứng thường gặp. Bao gồm:

– Xuất huyết tiêu hóa: Bệnh làm tăng áp lực tĩnh mạch cửa, máy đi qua gan bị cản trở, các tĩnh mạch giãn quá mức sẽ bị vỡ và gây ra biến chứng trên.

– Phù nề ở chân, báng bụng: tăng áp lực tĩnh mạch cửa và lượng đạm máu bị giảm đi gây ra phù ở chân, tích tụ ở dịch ở bụng.

– Hôn mê gan, bệnh não gan: gan không thể loại bỏ các chất độc ra ngoài cơ thể, khí amoniac tích tụ trong não rất dễ tử vong.

– Nhiễm trùng: Khi gan không thể đưa các chất độc ra ngoài, nồng độ của chúng tăng lên làm cho cơ thể không còn khả năng miễn dịch, dễ bị nhiễm trùng như: nhiễm trùng dịch báng bụng, nhiễm trùng máu, viêm phổi,…

– Ung thư gan: Xơ gan giai đoạn cuối rất có thể gây ra biến chứng ung thư gan. Bình thường, ung thư gan giai đoạn đầu không có các biểu hiện cụ thể, người ta chỉ có thể phát hiện khi đi siêu âm ổ bụng. Khi ung thư nặng hơn, khối u trong gan gây đau nhức vùng hạ sườn phải, người bệnh tụt cân nhanh chóng, người mệt mỏi, không có sức lực, nặng hơn có thể bị xuất huyết ổ bụng.

Điều trị gan xơ hóa như thế nào? 

Tùy vào từng giai đoạn khác nhau mà bác sĩ sẽ có những chỉ định điều trị khác nhau cho người bệnh. Nếu như bệnh ở giai đoạn đầu, cần tìm hiểu các nguyên nhân, từ đó cố gắng hạn chế các tổn thương và ảnh hưởng từ nguyên nhân đó. Một số biện pháp điều trị khác có thể kể tên đến như:

– Bỏ rượu bia: bệnh nhân xơ gan bắt buộc phải kiêng uống các đồ uống có cồn. Nếu như nghiện rượu bia, cần tìm cách cai rượu.

– Giảm cân: Béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến xơ gan, với người bệnh vừa mắc phải xơ gan và béo phì cần giảm cân và giảm mỡ hiệu quả để làm chậm tiến triển của bệnh.

– Xơ gan thường điều trị triệu chứng và biến chứng bằng cách bác sĩ sẽ lên một phác đồ điều trị cụ thể và rõ ràng. Vì vậy, bệnh nhân phải tuân thủ tuyệt đối theo phác đồ điều trị, dùng thuốc đúng cách, thay đổi các thói quen sinh hoạt. 

– Cố gắng kiểm soát các loại viêm gan do virus đặc biệt là viêm gan B, viêm gan C. Bên cạnh đó, có thể uống thêm các loại thuốc kháng virus, kháng sinh để ngăn chặn sự phát triển của các loại virus gây bệnh cho gan, làm giảm sự phát triển của xơ gan.

– Cung cấp các chất dinh dưỡng bị thiếu hụt như: protein, các loại vitamin, chất xơ, chất béo… một cách hợp lý.

Nếu như bệnh đã phát triển đến giai đoạn cuối, việc điều trị sẽ phải sử dụng đến các phương pháp hiện đại và tiên tiến hơn. Cụ thể bao gồm:

– Ghép gan: Gan bị xơ hóa quá mức và mất đi hoàn toàn khả năng làm việc. ghép gan sẽ giúp tái tạo lại các tế bào gan mới, giúp người bệnh cải thiện sức khỏe của mình, kéo dài thời gian sống. Tuy nhiên, việc ghép gan cần rất nhiều yếu tố quyết định, bạn phải tìm được một lá gan phù hợp với mình, và nó mất rất nhiều thời gian. Khi ghép gan thành công, người bệnh có thể kéo dài sự sống thêm 5 đến 7 năm nữa.

– Phân tách virus ra khỏi gan: Xã hội càng ngày càng phát triển, nhiều loại máy móc hiện đại cũng ra đời. Việc sử dụng máy lọc kỹ thuật cao để lọc máu của bệnh nhân, loại bỏ đi các virus có hại sẽ giúp bạn ngăn chặn được nguy cơ gây bệnh. Mặc dù vậy, phương pháp này rất tốn kém và phải điều trị thường xuyên mới có hiệu quả được

– Cấy ghép tế bào gốc: Tế bào gốc có khả năng sinh sản rất tốt và hồi phục lại chức năng gan của người bệnh.

Tuy nhiên, khi bệnh ở giai đoạn cuối, các phương pháp điều trị như ghép gan, cấy tế bào gốc… Có tỷ lệ rủi ro cũng cao hơn và chi phí điều trị cũng tốn kém hơn rất nhiều. 

Cách phòng ngừa xơ gan

1. Sống tích cực, thay đổi chế độ ăn uống khoa học 

Tinh thần tốt góp phần tích cực trong việc phòng ngừa gan xơ hóa và điều trị bệnh. Trong bữa ăn nên hạn chế những thực phẩm có nhiều dầu mỡ, bơ, phomat, sữa béo… Việc xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, sẽ giúp bạn kiểm soát được tình trạng men gan của mình.

Ngoài ra, sống tích cực, xây dựng lối sống lành mạnh cũng là cách phòng ngừa xơ gan và bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện: 

– Tập thể dục đều đặn hàng ngày. 

– Ngủ sớm, tránh để cơ thể bị stress, mệt mỏi trong thời gian dài. 

– Tránh làm các công việc quá nặng nhọc, ảnh hưởng đến chức năng gan. 

2. Giữ cân nặng ổn định

Việc giữ cân nặng ổn định, hạn chế những đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ trong bữa ăn hàng ngày cũng là một biện pháp phòng ngừa xơ gan rất tốt. Béo phì là một trong số các yếu tố nguy cơ dễ dẫn đến xơ gan. Đa số các trường hợp gan nhiễm mỡ là do người bệnh bị thừa cân và béo phì.

Bình thường, nhu cầu calo mỗi ngày của một người trung bình là 1800. Để không bị gan nhiễm mỡ hay béo phì, cần kiểm soát tốt lượng calo cung cấp hàng ngày. Từ đó giữ cân nặng ở mức ổn định.

3. Hạn chế các loại đồ uống có cồn

Thực nghiệm đã chứng minh, trong số những người bệnh bị xơ gan, nhóm người nghiện rượu chiếm tỷ lệ cao nhất. Chính vì thế, việc hạn chế các đồ uống có cồn sẽ góp phần bảo vệ lá gan của bạn. Uống quá nhiều rượu bia khiến cho gan không thể lọc đào thải chất độc ra ngoài kịp thời, tạo điều kiện để viêm gan, xơ gan âm thầm phát triển. 

Trong trường hợp bắt buộc như tiếp khách không thể từ chối, bạn chỉ nên uống có chừng mực. Đồng thời ăn nhiều rau xanh đi kèm và có các cách thải độc tế bào phù hợp. 

4. Khám sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng đến 1 năm một lần sẽ giúp bạn phòng ngừa xơ gan có thể xảy ra, đặc biệt với những người có nguy cơ cao sẽ gặp phải.

Khi đi khám sức khỏe định kỳ, bạn sẽ được tiến hành làm các xét nghiệm liên quan đến chỉ số men gan (AST, ALT, GGT…), chức năng thải độc của gan, các chỉ số (bilirubin, urobilinogen, NH3…), khảo sát các chức năng tổng hợp (protein máu, albumin huyết thanh, globulin huyết thanh…) và những xét nghiệm kiểm tra chức năng gan. Sau khi có các thông số cụ thể bác sĩ sẽ đưa ra kết luận chính xác về tình hình sức khỏe lá gan của bạn.

Xơ gan nên ăn gì, kiêng ăn gì?

1. Xơ gan nên ăn gì?

Dưới đây là những thực phẩm mà người bệnh xơ gan có thể áp dụng:

– Các loại thực phẩm có chứa protein: trung bình mỗi người trưởng thành tiêu thụ 1g protein/ 1kg cân nặng. Những người bị bệnh gan nên bổ sung thêm nhiều loại ngũ cốc, thịt, sữa cá…

– Các thực phẩm chứa chất xơ: chất xơ đặc biệt quan trọng với gan, bổ sung chất xơ mỗi ngày có tác dụng loại bỏ những độc tố tích tụ tại gan. Không những thế, chất xơ còn hỗ trợ cân bằng nhiều dưỡng chất trong cơ thể. Những loại thực phẩm chứa chất xơ bao gồm: ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì, đậu, rau xanh…

– Thực phẩm có chứa vitamin: những người bị xơ hóa gan cần hấp thụ đầy đủ các dưỡng chất cũng như các loại vitamin cần thiết. Rau củ quả chính là nguồn cung cấp vitamin dồi dào nhất cho cơ thể. Một số loại vitamin cần cho người bị xơ gan bao gồm: B1, B6, B12, E, C, D

– Những thực phẩm có chứa beta – carotene: cà rốt chính là nguồn nguyên liệu chứa nhiều beta – carotene, là chất có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ gan, hạn chế biểu hiện của xơ gan, bài trừ những gốc tự do có độc ra khỏi cơ thể

– Bổ sung thêm nước: mỗi ngày người bệnh xơ gan nên bổ sung từ 1 đến 2 lít nước, việc này giúp cơ thể đào thải những chất độc ra khỏi cơ thể, giúp cho lá gan phát triển tốt và làm mát gan

2. Những thực phẩm không được phép ăn khi bị xơ gan

Bên cạnh những thực phẩm nên sử dụng để điều trị xơ gan, người bệnh cũng nên lưu ý hạn chế một số đồ ăn sau đây:

– Không uống rượu bia: Rượu là kẻ thù số một của người bệnh xơ gan, làm cho gan tích tụ nhiều độc tố. Chính vì thế, người xơ gan tuyệt đối không được sử dụng nếu không muốn bệnh tình nặng thêm.

Những thực phẩm có chứa Natri: Natri có nhiều trong muối ăn, một nguyên liệu không thể thiếu trong mỗi bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, sử dụng nhiều natri có thể dẫn tới tình trạng tích nước hay sưng phù trong cơ thể. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người bệnh

– Các thực phẩm chứa hàm lượng đường cao: kem, kẹo, nước ngọt… là những đồ ăn gây hại cho gan rất nhiều.

Thịt gà: Thịt gà có tính nóng, gây ra tình trạng thấp nhiệt ở gan nghiêm trọng, tổn hại cho chức năng của gan.

Bài viết vừa rồi Phòng khám JK Việt Nam đã cung cấp cho các bạn đầy đủ những thông tin cần thiết về bệnh xơ gan. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào bạn có thể liên hệ để được giải đáp nhanh nhất nhé!